" Φάμανε το βόιδι και ποστάσαμαν στη νουρά. " "

Παρασκευή 14 Οκτωβρίου 2016

Το λιοτρίβι στο Φοινίκι

Το Φοινίκι είναι ένα παράθυρο προς το παρελθόν. Χτες, που για μιά ακόμα φορά το επισκέφτηκα, είχα μαζί μου τον ακούραστο Πίπη Καραμπίνα. Στο λιοτρίβι είχα ξαναπάει, αλλά τώρα, ύστερα από τόση δουλειά πάνω στο θέμα, ξεκαθάρισα κάποια πράγματα. Στη (φωτοσοπιασμένη) φωτογραφία το αλώνι.
Πατέρας και γιος, δοκιμάζουμε τον "αργάτη".
Ο "αργάτης" ή "εργάτης", ήταν ένας κορμός δέντρου, που τον λάξευαν στην κορφή για να περάσει από μια τρύπα της γρεντάς. (Συνήθως έβαζαν δυό γρεντές ειδικά για το "κατάρτι" του αλωνιού και τον αργάτη. Η στέγη ήταν πολύ ψηλά και δεν βόλευαν οι γρεντές της.) Ο κορμός στηρίζονταν στο πάτωμα μέσα στο λιθόστρωτο με ειδική μεταλλική βέργα.

Για να μη σκιστεί, του περνούσαν  μεταλλικά ελάσματα, τα "τουρκιά", όπως και στο κατάρτι. Στην κορυφή του κορμού περνούσαν έναν κρίκο κι εκεί έδεναν ένα χοντρό σκοινί. Την άλλη άκρη του την έδεναν στον ξύλινο μοχλό της πρέσσας. Στη μέση περίπου του κορμού, έκαναν μια τρύπα και περνούσαν ένα χοντρό ξύλο. Δημιουργούσαν έτσι έναν περιστρεφόμενο άξονα, που όταν τον έσπρωχναν τυλίγονταν το σχοινί τραβώντας το μοχλό της πρέσσας. Έτσι μπορούσαν να πιέσουν κι άλλο τις σφυρίδες με τον ελαιοπολτό (το "χαμούρι") κι έτσι να τρέξει περισσότερο λάδι.

Δεν υπάρχουν σχόλια: